Towary niebezpieczne to szczególny rodzaj przesyłek, których przewóz wiąże się z dużym poziomem zagrożenia. Transport materiałów niebezpiecznych wymaga zachowania wyjątkowej ostrożności i dostosowania się do obowiązujących regulacji i przepisów prawnych. Jakie są zasady przewozu towarów niebezpiecznych i co trzeba o nich wiedzieć?
Dokumenty przewozu ładunków niebezpiecznych
Przewóz materiałów niebezpiecznych może być realizowany z wykorzystaniem różnego typu transportu. Wymienia się:
- przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym (ADR),
- transport kolejowy materiałów niebezpiecznych (RID),
- śródlądowy transport ładunków niebezpiecznych (ADN),
- transport morski materiałów niebezpiecznych (IMDG Code),
- przewóz materiałów niebezpiecznych transportem lotniczym (ICAO TI/IATA DGR).
Podane w nawiasach skróty są akronimami międzynarodowych aktów prawnych, które dotyczą regulacji przewozu ładunków niebezpiecznych w zależności od rodzaju transportu.
Każdy kierowca, który decyduje się na przewóz substancji niebezpiecznych musi posiadać pełną dokumentację wszystkich ładunków z wyszczególnieniem ich rodzaju, ilości, numerów UN towarów, numerów nalepek oraz grupy pakowania. Dokumentacja musi zawierać również dane osobowe i adresy nadawcy i odbiorcy. Umowy ADR, RID, ADN oraz Kodeks Morski IMDG precyzują informacje, które dokumenty są wymagane w danym transporcie, ale nie podają ich konkretnych form. Z kolei przewóz materiałów niebezpiecznych transportem lotniczym musi odbywać się z dokumentami o określonym wzorze. Ładunki niebezpieczne w transporcie morskim muszą być dostosowane do wewnętrznych wymagań firm przewozowych lub armatorów statków, których zakres jest ściśle określony przez wzór dokumentacji przewozowej.
Karta charakterystyki towaru to jeden z najważniejszych dokumentów, kiedy ma miejsce import z Chin. Karta ta dostarcza informacji o poziomie zagrożenia, jakie może stwarzać transportowana substancja lub mieszanina oraz w jakich warunkach powinna być ona magazynowana. Transport substancji niebezpiecznych z kartą charakterystyką towaru pozwala na szybkie wszczęcie postępowania w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia człowieka oraz zanieczyszczenia środowiska naturalnego.
Zasady przewozu ładunków niebezpiecznych
Transport towarów niebezpiecznych musi odbywać się w odpowiednio oznaczonych pojazdach. Służą do tego specjalne tablice z numerami rozpoznawczymi. Przewóz niebezpiecznych materiałów zawsze musi być odpowiednio przygotowany i zabezpieczony. W przeciwnym razie ładunki niebezpieczne w transporcie towarów mogą stanowić zagrożenie zdrowia i życia.
Przewóz ładunków niebezpiecznych w transporcie drogowym
Przewóz towarów niebezpiecznych transportem drogowym w Europie uwarunkowany jest odpowiednimi przepisami. Międzynarodowa konwencja ADR jasno określa wymagane oznaczenia materiałów niebezpiecznych w transporcie drogowym oraz główne obowiązki uczestników transportu substancji niebezpiecznych.
Zasady przewozu ładunków niebezpiecznych w transporcie kolejowym
Międzynarodowe przewozy materiałów niebezpiecznych w wagonach towarowych regulują przepisy Regulaminu RID.
Transport lotniczy materiałów niebezpiecznych
Przewóz ładunków niebezpiecznych w transporcie lotniczym wiąże się z wieloma restrykcjami, Nie każda substancja niebezpieczna może być transportowana drogą powietrzną. Przepisy międzynarodowe odnoszące się do przewozu towarów niebezpiecznych samolotami są najbardziej rygorystyczne pośród wszystkich innych form transportu.
Transport morski towarów niebezpiecznych
Transport morski materiałów niebezpiecznych regulują przepisy zawarte w kodeksie IMDG.
Przewóz ładunków niebezpiecznych w transporcie morskim przebiega na określonych zasadach, które mówią o tym, jak powinien być oznakowany kontener przewożący ładunki niebezpieczne.
Rodzaje materiałów niebezpiecznych
Materiały niebezpieczne dzieli się na klasy niebezpieczeństwa:
- Klasa 1 – Materiały i przedmioty wybuchowe,
- Klasa 2 – Gazy,
- Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne,
- Klasa 4.1 – Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne i materiały wybuchowe stałe odczulone,
- Klasa 4.2 – Materiały samozapalne,
- Klasa 4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne,
- Klasa 5.1 – Materiały utleniające,
- Klasa 5.2 – Nadtlenki organiczne,
- Klasa 6.1 – Materiały trujące,
- Klasa 6.2 – Materiały zakaźne,
- Klasa 7 – Materiały promieniotwórcze,
- Klasa 8 – Materiały żrące,
- Klasa 9 – Różne materiały i przedmioty niebezpieczne.
